Cümlede Anlam Test – 5

(I) Dilimiz, konuşma dilimizden çok yazı dilimiz, yıllardan beri durmadan değişiyor. (II) Değişmesini bir dileyen oldu bir buyuran oldu diye değil; değişmesi gerektiği için, değiştirmek zorunda olduğumuzdan, içimizden duyduğumuz için değişiyor. (III) Elimizdeki dille, dünden kalan dille, istediğimizi söyleyemediğimiz için değişiyor. (IV) Bu değişme bir bakıyorsunuz hızlanıyor, bir bakıyorsunuz ağırlaşıyor. (V) Artık duracak sanıyorsunuz ama durmuyor, durdurmak da kimsenin elinde değil. Bu parçada "dilimizin değişmesinin nedeni" numaralanmış cümlelerin hangilerinde belirtilmiştir?

(I) Acaba dostluğu arattıran sebep güçsüzlük veya ihtiyaç mıdır? (II) Acaba karşılıklı yardımlaşmaya girişirken insanların amacı tek başlarına pek başaramayacakları şeyi bir başkasının yardımıyla elde etmek, sırası gelince karşılığını yapmak mıdır? (III) Yoksa bu yardımlaşma dostluğun özelliğidir de dostluğun daha derin, daha asil, sırf doğanın yarattığı başka bir nedeni mi vardır? (IV) Dostluğun temeli olan sevgi, insanların yakınlık duygularıyla birbirine bağlanmasında başlıca nedendir. (V) Bu da gösteriyor ki dostluğu ihtiyaçlar değil, doğa yaratır ve dostluğun doğuşunda ruhların sevgi ve bağlanması vardır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir "çıkarım" söz konusudur?

(I) Sami Paşazade Sezai, "Sergüzeşt"i Londra Büyükelçiliğine ikinci kâtip olarak tayin edildiği yıllarda yazmıştır. (II) Roman ilk kez 1888'de eski harflerle basılmıştır. (III) Eser, realist anlayışla yazılmış ilk romandır. (IV) Ayrıca kölelik ve cariyelik konusunu işleyen ilk roman olma özelliğini de taşır. (V) Roman yayımlandıktan sonra yazar, hükümet tarafından takibe alınmış; bir müddet göz hapsinde tutulmuştur. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi "içerik"le ilgilidir?

(I) Kalesekizi; kıvrımlı yolları, taştan ve topraktan evleri ile ilçenin en yüksek yaylası konumunda. (II) Göz alabildiğine her yer sadece kiraz tarlası ve burada başka hiçbir meyve yok. (III) Kirazların hasat edildiği yaz aylarında kasabalının en büyük sorunu işçi bulamamak. (IV) Gerçekten de maddi durumu iyi olmayan bazı ailelerin devletten aldığı yardımla geçinip iş gücüne katkı sağlamak istememesi, onların dürüstlüklerine gölge düşürüyor. (V) Kasabalının diğer önemli bir sorunu ise kiraz alımı için ilçeye yeterince tüccarın gelmemesi. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinde "eleştiri" yapılmıştır?

I. Cömertlik, insanlara iyiliği gizli yapmaktır. II. Cömertlik, daha büyüklerine ulaşmak için menfaatleri maskelenmiş bir açgözlülüktür. III. En cömert insan muhtaçken verebilendir. IV. Tuzağa saçılan taneler cömertlik değildir. V. Bir elin verdiğini öbür elin görmesin. Yukarıda numaralanmış sözler verdikleri mesaj yönüyle ikişerli eşleştirilirse hangisi dışta kalır?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "değerlendirme" söz konusu değildir?

Aşağıdaki cümlelerin hangisi "üslup"la ilgilidir?

(I) Behçet Necatigil, Türk şiirine kendi damgasını vurmuş önemli şairlerimizdendir. (II) Şiir evrenini ilk olarak Garip çizgisinde şekillendirmiş ve sonrasında da güçlü şiirler kaleme almıştır. (III) Kendine has bir üsluba sahip olan şair, zihnimizde ayrı bir tat bırakan birçok şiir yazmıştır. (IV) Şiirlerinde oluşturduğu yeni çağrışım yumakları onun dili ne kadar titizlikle kullandığının bir göstergesidir. (V) Sevgi, aşk ve yaşamı zamanın akışına karşı bir tutunma noktası sayan şair, yaşamın anlık kesitlerini sunuyor okuyucusuna. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinde "yoruma" yer verilmemiştir?

(I) Eski öğrencim, şiire merak sarmış; şiir kitabı çıkarmak istiyormuş. (II) Benim de şiirlerle aramın iyi olduğunu bildiğinden olsa gerek içinde onlarca şiirinin olduğu defteri gönderdi bana. (III) Şiirlerini inceleyip görüşlerimi kendisiyle paylaşmamı istedi. (IV) Şiirlerini incelediğimde şiirlerinin imgelerden yoksun, özgünlükten uzak ve onları son derece başarısız buldum. (V) Kitap yayımlandığında hayal kırıklığına uğrayacağını şimdiden söyleyebilirim. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinde "ön yargı" söz konusudur?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "şaşırma" anlamı yoktur?