Tanzimat Dönemi Edebiyatı’nın Oluşumu Online Test

Tanzimat Dönemi’nde edebiyatımıza giren yeni türlerin içinde gazetenin önemi büyüktür. Çünkü gazete; makale, fıkra, haber yazısı, röportaj, sohbet, anı, gezi, inceleme gibi türlerin gelişmesinde ve yaygınlaşmasında etkili olmuştur. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın dediği gibi “Bu devirde gazete tüm yeniliği ifade eder.” Gazete, her gün bir toplumdan, herhangi bir sorun üzerinde fikir ve görüşleri olan ikinci bir toplum çıkarabilecek kudrette bir çözümleme ve birleştirme organıdır. Gazete, bizde diğer toplumlara göre farklı bir yere sahiptir. Hiçbir yerde gazete bizdeki role benzer bir rol oynamamıştır. Bütün işaretler ondan gelir, kalabalık onun etrafında toplanır. Mekteplerin uzak bir gelecek için hazırladığı ocağı o tutuşturur. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz?

Ali Suavi, Tanzimat Dönemi’nde gazete ile ilgili şunları söylemiştir: “Gazete sayesinde iyi şeyler takdir edilir, kötülükler ortaya çıkar. Güçsüzün hakkı yenmez, devletin haksızlıklara müdahalesi zorunlu olur. Bu nedenle gazete ‘güzel ilimler’ okunan ve ‘okuyanları uyandıran’ bir mekteptir.” Bu parçada anlatılanlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Şinasi’ye göre gazete, bilimin ve eğitimin gelişmesiyle ilgili sorunları ele alacak ve halkın anlayacağı dille yayımlanacaktır. Şinasi, bu amaçla bilim ve eğitimle ilgili haberlere önem vermiş, hatta bunlarla ilgili ilanları parasız basmıştır. Tasvir-i Efkâr’ı haftada iki gün çıkartmış, iç ve dış haberler için ayrı ayrı sütunlar ayırmış ve bunları “Havadis-i Dahiliye ve Havadis-i Hariciye” diye süslü başlıklarla vermiştir. Kamuoyu ve düşünce özgürlüğü gibi konularda uyarıcı başyazılar yazmıştır. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi’ndeki gazetelerin işlevlerinden biri değildir?

Tanzimat Fermanı’nda ifade edilen yenilikler toplum hayatını kapsamaktadır. Çünkü yapılan bütün yenilikler bir şekilde toplumu da etkilemektedir. Fermanın içerdiği yenilikler, halkın hayatta karşılaştığı sorunlara çözüm yolları sunar. Namus, can ve mal güvenliğinin devlet güvencesine alınması, halkın hayatını kolaylaştırmıştır. Devletin maliyesi halktan toplanan vergilerden oluşuyordu. Vergi sistemindeki düzenlemelerle askerlik sisteminde yapılan değişiklikler halkı dolayısıyla toplum hayatını etkilemiştir. Devlet yönetiminde bazı düzenlemeler yapılmış, sistemde büyük ve köklü bir değişime gidilmemiştir. Bu parçada Tanzimat Fermanı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

Gazetenin Batılı devletlerdeki işlevi ve gücü Tanzimat Dönemi’nde anlaşılmıştır. Gazetenin ticari bakımdan kitaba göre daha avantajlı olması ve pazarlanmasının daha kolay olması tercih edilmesini sağlamıştır. Toplumsal konulardan söz etmesi basılan kitaplarla ve oynanan oyunlarla ilgili bilgi vermesi, toplumu aydınlatma görevi üstlenmesi gazeteyi Tanzimat Dönemi’nde ön plana çıkarmıştır. Bu parçada neden söz edilmektedir?

Roman, eski meddah hikâyelerimizden Hançerli Hanım’dan esinlenerek kaleme alınmıştır. Ayrıca bu eserde Alexander Dumas Pere’in “Kamelyalı Kadın” romanının da etkisi görülmektedir. Bir töre romanı olan eserde, mirasyedi delikanlıların içkiye ve sefahate kapılarak kendilerini kaybetmeleri ibret verici bir dille anlatılmış, kitabın sonunda “Son pişmanlık fayda vermez.” denilerek kıssadan hisse çıkarılmıştır. Romantik akımın etkisindeki bu edebî romanda, gençleri yetiştirirken toplumu ve toplumun şartlarını tanımak gerektiği vurgulanmak istenmiştir. Bu parçadan sözü edilen romanla ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir?